Οι ακτινικες υπερκερατωσεις αποτελούν συχνή αιτία προσέλευσης στο δερματολογικό ιατρείο. Πρόκειται για πλάκες κόκκινου  ή καφέ χρώματος με χαρακτηριστική την εμφάνιση λεπιού στην επιφάνεια τους. Το λέπι μπορεί να είναι λεπτό ή παχύτερο. Είναι συχνές σε φωτογηρασμένα δέρματα σε ηλικιωμένους αλλά και νεότερους πλέον ασθενείς. Οι πιο συχνές θέσεις εμφάνισης των βλαβών είναι στο πρόσωπο, το τριχωτό, τα πτερύγια των αυτιών, την ράχη, τις ραχιαίες επιφάνειες των χεριών. Συνήθως δεν έχουν συμπτώματα ή μερικές φορές έχουν μια ήπια φαγούρα.

-Που οφείλεται η εμφάνιση των ακτινικών υπερκερατώσεων;

Η κύρια αιτία εμφάνισης είναι η μακροχρόνια απροφύλακτη έκθεση των περιοχών του δέρματος που πάσχουν στην υπεριώδη ακτινοβολία. Το δέρμα μας είναι ένα όργανο με μεγάλη «μνήμη» που εκδηλώνει βλάβες εξαιτίας της αθροιστικής και πολύχρονης επιβλαβούς δράσης του ήλιου.

-Είναι η ακτινική υπερκεράτωση δερματικός καρκίνος;

Η ακτινική υπερκεράτωση σε παθολογοανατομικό επίπεδο είναι ένα υψηλής διαφοροποίησης ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα που δεν προχωρά πέρα από την επιδερμίδα.

Ωστόσο ο όρος καρκίνος είναι βαρύς για μια βλάβη που μπορεί να παραμείνει για πάρα πολλά χρόνια χωρίς χειροτέρευση. Συνεπώς με βάση την κλινική συμπεριφορά της ακτινικής κεράτωσης προτιμούμε να την θεωρούμε σαν προκαρκινική βλάβη.

Ουσιαστικά η εμφάνιση τέτοιων βλαβών είναι ένα καμπανάκι προειδοποίησης για τον ασθενή. Σημαίνει ότι το δέρμα έχει πλέον εξαντλήσει τις αντοχές του στην υπεριώδη ακτινοβολία και χρειάζεται προστασία, θεραπεία και παρακολούθηση.

-Πως θεραπεύονται οι ακτινικες υπερκερατωσεις;

Συνήθως αντιμετωπίζουμε τις ακτινικές υπερκερατώσεις  με συντηρητικές και επεμβατικές μεθόδους. Ωστόσο το θεραπευτικό πλάνο είναι μακρύ. Κι αυτό ιδιαίτερα σε περίπτωση που οι βλάβες είναι πολλές.

Τα κυριότερα συντηρητικά μέσα  είναι

• Τοπικά σκευάσματα με ρετινοειδή
• Τοπική εφαρμογή δικλοφενάκης
• Τοπική εφαρμογή ανοσοτροποποιητικών ουσιών (ιμικουιμόδη, ingenol mebutate, 5-FU)
• 5-ALA ή M-ALA για φωτοδυναμική θεραπεία με χρήση ειδικής λάμπας ή ηλιακού φωτός

Οι συντηρητικές μέθοδοι θεραπείας είναι εξαιρετικά δημοφιλείς σε «θεραπείες πεδίου». Δηλαδή τις εφαρμόζουμε σε περιοχές που πάσχουν βαριά από πολλαπλές ακτινικες υπερκερατωσεις.

Τα κυριότερα επεμβατικά μέσα είναι

• Κρυοθεραπεία
• Δερμοαπόξεση
• Καυτηριασμός με λέιζερ διοξειδίου CO₂
• Καυτηριασμός με διαθερμοπηξία

Με τις επεμβατικές μεθόδους στοχεύουμε στην καταστροφή συγκεκριμένων βλαβών.

Συχνά ένας συνδυασμός επεμβατικών και συντηρητικών μεθόδων θεραπείας είναι απαραίτητος για να επιτύχουμε ένα καλό αποτέλεσμα.

-Πως θεραπεύουμε μια ακτινική υπερκεράτωση με κρυοθεραπεία;

Η κρυοθεραπεία είναι η πιο κοινή επεμβατική μέθοδος καταστροφής μιας τέτοιας βλάβης. Ο δερματολόγος κάνει εφαρμογή υγρού αζώτου πάνω στη βλάβη. Η θεραπεία είναι γρήγορη και δεν θέλει αναισθησία. Το αίσθημα κατά την εφαρμογή είναι ένα καλώς ανεκτό τσίμπημα. Αμέσως μετά από 24 ώρες στην περιοχή ένα ξερό κακάδι κάνει την εμφάνιση του. Φεύγει μόνο του μετά από λίγες μέρες. Το καινούργιο δέρμα είναι ροδαλό και χρειάζεται αντηλιακή προστασία.

Προτιμούμε να αποφεύγουμε κρυοθεραπεία τους θερινούς μήνες.

-Πόσο συχνά υποτροπιάζει μια ακτινική υπερκεράτωση;

Η ακτινική υπερκεράτωση είναι ιδιαίτερα «πεισματάρα» και ανθεκτική στην θεραπεία. Ο λόγος είναι ότι είναι πολύ δύσκολή η πλήρης καταστροφή όλων των μεταλλαγμένων από την υπεριώδη ακτινοβολία επιδερμιδικών κυττάρων. Για αυτό μακρά θεραπευτικά πλάνα με πολλές συνεδρίες καυτηριασμού και χρήση τοπικών αγωγών είναι απαραίτητα.

-Πόσο συχνά εξελίσσεται μια ακτινική υπερκεράτωση σε καρκίνο δέρματος;

Η πιθανότητα αλλαγής μιας ακτινικής υπερκεράτωσης σε ακανθοκυτταρικό καρκίνο δέρματος είναι μικρή. Ωστόσο συχνά περιοχές με πολλές και αθεράπευτες βλάβες εμφανίζουν συχνότερα δερματικό καρκίνο. Γι’ αυτό η τακτική παρακολούθηση και θεραπεία αυτών των βλαβών είναι απαραίτητη.

–Προφυλακτικά μέσα για ασθενείς με ακτινικες υπερκερατωσεις

Στους ασθενείς με ακτινικές υπερκερατώσεις είναι απαραίτητη η χρήση προφύλαξης από τον ήλιο. Συνιστάται η χρήση αντηλιακού με υψηλό δείκτη προστασίας (SPF>50). Επίσης όσοι δουλεύουν την ύπαιθρο πρέπει να χρησιμοποιούν καπέλο και ρούχα με μακριά μανίκια

Κλείσε άμεσα το ραντεβού σου μαζί μας για κάθε απορία σου!