-Πόσο συχνός είναι ο καρκίνος δέρματος;
Ο καρκίνος δέρματος είναι μακράν ο συχνότερος τύπος καρκίνου που προσβάλλει τον άνθρωπο. Υπολογίζουμε ότι 1 στους 3 καρκίνους παγκοσμίως είναι δερματικός καρκίνος. Επίσης ένας αριθμός μεταξύ 2 και 3 εκατομμυρίων παγκοσμίως πάσχει από καρκίνο δέρματος.
-Σε ποιο γιατρό πρέπει να απευθυνθώ εάν υποπτευθώ ότι έχω δερματικό καρκίνο;
Ο γιατρός που κατά κανόνα έχει εκπαίδευση για τη διάγνωση ενός δερματικού καρκίνου είναι ο δερματολόγος. Ο δερματολόγος μπορεί μάλιστα να αντιμετωπίσει εντός του ιατρείου την συντριπτική πλειοψηφία των δερματικών καρκίνων. Ωστόσο μπορεί να χρειαστεί η συνεργασία κι άλλων ειδικοτήτων στη διάγνωση, τη θεραπεία και την παρακολούθηση ορισμένων περιστατικών. Καλό είναι πάντοτε οι διάφορες ειδικότητες να συνεργάζονται με γνώμονα το καλύτερο δυνατό για τον ασθενή. Οι κυριότερες ειδικότητες που δουλεύουν μαζί με το δερματολόγο είναι ο πλαστικός χειρουργός, ο ογκολόγος, ο ακτινοθεραπευτής, ο ακτινολόγος ή κι ο αιματολόγος (σε περίπτωση δερματικού λεμφώματος).
Ο καρκίνος δέρματος μπορεί επίσης να απαιτήσει την παροχή υπηρεσιών υγείας σε χώρους πέρα από το ιατρείο π.χ. νοσοκομείο.
-Πόσοι τύποι καρκίνου δέρματος υπάρχουν;
Υπάρχουν πολλοί τύποι καρκίνου του δέρματος, συχνοί και σπάνιοι. Οι κυριότεροι τύποι που απασχολούν περισσότερο τον πληθυσμό είναι οι εξής:
- Βασικοκυτταρικό καρκίνωμα
- Ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα
- Κακόηθες Μελάνωμα
- Σπογγοειδής Μυκητίαση
-Τί είναι το βασικοκυτταρικό καρκίνωμα;
Το βασικοκυτταρικό καρκίνωμα ή βασικοκυτταρικό επιθηλίωμα είναι ο συχνότερος τύπος δερματικού καρκίνου. Το συγκεκριμένο καρκίνο δέρματος τον εμφανίζουν συνηθέστερα οι φωτοεκτεθειμένες περιοχές. Προσβάλλει κυρίως τις μεγαλύτερες ηλικίες, ωστόσο τον βλέπουμε με αυξανόμενη συχνότητα και σε νεότερους. Προχωράει κατά συνέχεια ιστού τόσο σε εύρος όσο και σε βάθος. Σπάνια δίνει μεταστάσεις. Η αφαίρεση ή η καταστροφή του ισοδυναμεί με ίαση.
-Τί είναι το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα;
Το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα μπορεί να εμφανιστεί τόσο στο δέρμα όσο και στους βλεννογόνους. Ξεκινάει από την πλακώδη στοιβάδα της επιδερμίδας. Έχει σχέση με την έκθεση σε υπεριώδη ακτινοβολία (ηλιοθεραπεία, σολάριουμ), την έκθεση σε ραδιενέργεια, την έκθεση σε χημικούς παράγοντες (βαρέα μέταλλα, πετρελαιοειδή, φυτοφάρμακα). Συχνότατα εμφανίζεται σε περιοχές με πολλές ακτινικές υπερκερατώσεις. Στα αρχικά στάδια παραμένει εντοπισμένο στο δέρμα και η αφαίρεσή του ισοδυναμεί με ίαση. Ωστόσο σε πιο προχωρημένες περιπτώσεις συχνά δίνει περιοχικές ή απομακρυσμένες μεταστάσεις. Σε αυτή την περίπτωση έχει θέση η χημειοθεραπεία ή ακτινοθεραπεία.
-Τί είναι το μελάνωμα;
Το μελάνωμα αποτελεί την απειλητικότερη μορφή δερματικού καρκίνου για τον γενικό πληθυσμό. Το χαρακτηρίζει η εμφάνιση κακοήθων μελανινοκυττάρων σε έδαφος ελιάς ή ακόμη και σε καθαρό δέρμα. Σε αρχικό στάδιο μπορεί να είναι 100% ιάσιμο μέσω χειρουργικής αφαίρεσης. Σε προχωρημένα στάδια η αντιμετώπιση είναι πιο δύσκολη. Μέχρι και πριν λίγα χρόνια η πρόγνωση του προχωρημένου μελανώματος ήταν πολύ πτωχή. Ωστόσο οι εξελίξεις στην θεραπεία με την εισαγωγή νέων πρωτοκόλλων και μεθόδων έχουν βελτιώσει κατά πολύ την επιβίωση αυτών των ασθενών.
-Τί είναι η σπογγοειδής μυκητίαση;
Η σπογγοειδής μυκητίαση είναι ιδιαίτερη οντότητα καθώς μιλάμε για λέμφωμα με δερματική εντόπιση. Την χαρακτηρίζει η εμφάνιση και πολλαπλασιασμός άτυπων κυτταρικών πληθυσμών Τ λεμφοκυττάρων στην επιδερμίδα, τα βαθύτερα στρώματα του δέρματος (χόριο), το υποδόριο λίπος. Σε προχωρημένες περιπτώσεις προσβάλει το μυελό, τους λεμφαδένες, το συκώτι και τον σπλήνα. Σε μια τέτοια περίπτωση η συνεργασία δερματολόγου με αιματολόγο είναι απαραίτητη.
-Πόσο επιθετικός είναι ο καρκίνος στο δέρμα;
Το πόσο επιθετικός είναι ο καρκίνος του δέρματος το καθορίζει ο τύπος του. Ο συχνότερος τύπος δερματικού καρκίνου, το βασικοκυτταρικό καρκίνωμα έχει πολύ χαμηλό ποσοστό απομακρυσμένων μεταστάσεων. Πιο επιθετικό είναι το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα ιδιαίτερα σε θέσεις εντόπισης όπως το χείλος, το αιδοίο ή η βάλανος. Το μελάνωμα είναι ιδιαιτέρως επιθετικός τύπος καρκίνου.
-Πως αντιμετωπίζουμε το δερματικό καρκίνο;
Τη θεραπεία στον καρκίνο του δέρματος την καθορίζει καταρχήν ο τύπος του καρκίνου. Έτσι π.χ. τα συχνότατα βασικοκυτταρικά καρκινώματα αντιμετωπίζονται στο ιατρείο με χειρουργική αφαίρεση ή κρυοθεραπεία. Πριν από την κρυοθεραπεία ίσως απαιτηθεί ιστολογική επιβεβαίωση με βιοψία δέρματος. Τα ακανθοκυτταρικά σε μεγάλο ποσοστό τα αντιμετωπίζουμε εντός του ιατρείου και σπανιότερα κάνουμε κάτι εκτός της χειρουργικής αφαίρεσης όπως χημειοθεραπεία ή ακτινοθεραπεία. Η αντιμετώπιση του μελανώματος είναι συνήθως πιο σύνθετη και η συνεργασία πολλών ειδικοτήτων είναι απαραίτητη.
