Τι είναι η Μυρμηγκιά; 

Η μυρμηγκια (ή ορθότερα μυρμηκιά) είναι μια πολύ κοινή δερματική ίωση. Την βλέπουμε να κάνει την εμφάνισή της σαν μια σκληρή πλακώδης ή θολωτή βλάβη. Όσο είναι μικρή σε μέγεθος έχει ομαλή και λεία  επιφάνεια. Όταν μεγαλώσει αποκτά ανώμαλη και τραχιά επιφάνεια με απολέπιση. Μπορεί μερικές φορές να δει κανείς και τα μαύρα «αγκαθάκια» της που δεν είναι άλλα από τα αγγεία που την ταΐζουν. Ωστόσο η μυρμηκιά όταν μεγαλώνει στο πέλμα έχει άλλη εικόνα. Επειδή λόγω πίεσης δεν έχει δυνατότητα μεγαλώματος προς τα έξω, το κάνει προς τα μέσα. Σε αυτή την περίπτωση η μυρμηγκιά θυμίζει κάλλο που πονάει κατά τη βάδιση και την πίεση.

Μυρμηκιές βλέπουμε κυρίως στα χέρια και πόδια, ωστόσο είναι κοινή η εμφάνισή τους και σε άλλες περιοχές του σώματος όπως αγκώνες, γόνατα, πρόσωπο και (πολύ πιο σπάνια) γεννητική χώρα.

Ποια είναι η αιτία της μυρμηκιάς;

Η μυρμηγκιά οφείλεται σε  στελέχη της ευρύτερης οικογένειας των HPV ιών (υπότυποι 1,2,4). Στην ίδια οικογένεια ανήκουν και στελέχη που προκαλούν άλλα δερματικά προβλήματα ή που προσβάλλουν ακόμη και βλεννογόνους. Κάποιοι από αυτούς έχουν σχέση ακόμη και με την εμφάνιση κακοήθειας. Ωστόσο πρέπει να γίνει σαφές ότι ο υπότυπος της κοινής μυρμηκιάς δε σχετίζεται σε καμία περίπτωση με τους «κακούς» υπότυπους.

Πώς μεταδίδεται η μυρμηκιά;

Μυρμηκιές κολλάει κάποιος με την επαφή με αλλά άτομα που έχουν μυρμηκιές ή με μολυσμένες από τον ιό επιφάνειες και αντικείμενα (πλακάκια πισίνας, όργανα γυμναστικής κτλ). Επίσης η μυρμηκιά μεταδίδεται με αυτοενοφθαλμισμό, δηλαδή ο ίδιος ο πάσχων μεταφέρει τον ιό σε διαφορετικά σημεία του σώματός του. Ο ιός κάνει την είσοδό του από μια μικροαμυχή του δέρματος. «Κοιμάται» για διάστημα λίγων ημερών ή εβδομάδων και στη συνέχεια πολλαπλασιάζεται τοπικά εκδηλώνοντας την χαρακτηριστική εικόνα της μυρμηκιάς.

Ποια είναι τα συμπτώματα της μυρμηκιάς;

Η μυρμηγκιά στα χέρια είναι κατά κανόνα ασυμπτωματική. Η μυρμηκιά των πελμάτων ή των μεσοδακτυλίων των ποδιών μπορεί να δημιουργήσει αίσθημα πόνου κυρίως λόγω πίεσης, παρόμοιο με αυτό ενός κάλλου.

Είναι μια μυρμηγκιά επικίνδυνη;

Σαφώς όχι. Μπορεί όμως να γίνει ενοχλητική ή και επώδυνη, όπως οι μυρμηκιές των πελμάτων. Επίσης οι μυρμηκιές είναι μεταδοτικές και μπορούν να μολύνουν και άλλα άτομα του στενού περιβάλλοντος μας.

Πώς αντιμετωπίζουμε τις μυρμηγκιές;

Οι μυρμηκιές πρέπει να θεραπεύονται καθώς είναι μεταδοτικές τόσο σε άλλα σημεία του σώματος όσο και σε άλλους ανθρώπους. Πιο αναλυτικά οι κυριότερες μέθοδοι θεραπεία είναι:

• τοπικά καυστικά σκευάσματα που εφαρμόζει ο ασθενής αυστηρά στη σκληρία της μυρμηκιάς. Απαιτούν σειρά εφαρμογών. Τα προτιμάμε σε πολύ μικρά παιδιά ή όταν δεν είναι επιθυμητή η επεμβατική προσέγγιση. Είναι συνήθως ανώδυνα αλλά μερικές φορές δημιουργούν άσχημα χημικά εγκαύματα σε περίπτωση κακής χρήσης. Καλό είναι να τα αποφεύγουμε σε μυρμηκιές προσώπου.
• ηλεκτροκαυτηριασμός. Ιστική καταστροφή της βλάβης. Απαραίτητο είναι να κάνουμε πιο πριν τοπική αναισθησία. Ιδανική μέθοδος για μυρμηκιές που δεν βγαίνουν σε περιοχές πίεσης. Συνήθως μια συνεδρία αρκεί. Μειονέκτημα είναι ο μακρός χρόνος αποθεραπείας, η αποχή από δραστηριότητες και ο κίνδυνος ουλώδους επούλωσης.
• καυτηριασμός με CO2 laser. Έχει τις ίδιες ενδείξεις με τον ηλεκτροκαυτηριασμό αλλά έχει χαμηλή αποτελεσματικότητα σε πολύ υπερκερατωσικές βλάβες.
• κρυοθεραπεία. Είναι καυτηριασμός με ψύξη σε πολύ χαμηλή θερμοκρασία. Σαφώς πιο προτιμητέα από τον ηλεκτροκαυτηριασμό για μυρμηκιές πέλματος και σε πολύ «σκληρές» βλάβες. Συνήθως κάνουμε περισσότερες από μία συνεδρίες. Απαιτεί αποχή από δραστηριότητες.
• Χειρουργική αφαίρεση. Θεραπευτική επιλογή μόνο για μυρμηκιές σε πολύ ειδικές θέσεις που κάνουν δυσχερή άλλον θεραπευτικό χειρισμό. Έχει όλα τα μειονεκτήματα της χειρουργικής αφαίρεσης, ενώ δυστυχώς εμφανίζει υψηλά ποσοστά υποτροπής.
• Pulse-dye laser. Μιλάμε για laser θεραπείας αγγειακών βλαβών. Στοχεύει στο να φράξει τα μικροσκοπικά αγγεία που «ταΐζουν» τη μυρμηγκια χωρίς να βλάψει τους γειτονικούς ιστούς που περιβάλλουν τη βλάβη. Δεν προκαλεί ιστική καταστροφή αλλά αυτόματο «μάζεμα» της μυρμηκιάς. Το προτιμούμε σε περιπτώσεις που επιθυμούμε άμεση επιστροφή στις καθημερινές δραστηριότητες (εργασία, αθλητισμός) χωρίς αποθεραπεία.

Τον τύπο θεραπείας τον ορίζουν το μέγεθος της μυρμηκιάς, η θέση της και ο βαθμός συνεργασίας του ασθενή. Σαφώς σε μικρά παιδιά επιδιώκουμε την αποφυγή επεμβατικών μεθόδων.