Τι είναι η ροδόχρους ακμή/ νόσος;

Η ροδόχρους ακμή ή ροδόχρους νόσος (rosacea) είναι μια κοινή φλεγμονώδης δερματοπάθεια. Κύριο χαρακτηριστικό της η μόνιμη κοκκινίλα στο πρόσωπο κυρίως στα μάγουλα αλλά και  στο μέτωπο, το πηγούνι, τη μύτη, το στέρνο και τα βλέφαρα. Για μεγάλο χρονικό διάστημα πριν τη μόνιμη ερυθρότητα ο ασθενής μπορεί να εμφανίζει παροδική ερυθρότητα κατά την  άσκηση ή την συναισθηματική φόρτιση, το λεγόμενο «ερύθημα της αιδούς».

Προσβάλλει συχνότερα τις γυναίκες και τις ηλικίες μεταξύ 30-50 ετών. Έχει μια μακρά πορεία εξέλιξης και ταλαιπωρεί πολύ κόσμο.

Η ροδόχρους ακμή ονομάζεται και ”ακμή των ενηλίκων” ωστόσο δεν πρέπει να την μπερδεύουμε με την κοινή ακμή.

Πώς εμφανίζεται;

Τα συμπτώματα ποικίλουν σε μεγάλο βαθμό. Με βάση την κλινική εικόνα χωρίζουμε τη ροδόχρου νόσο σε 4 υπότυπους προοδευτικά μεγαλύτερης βαρύτητας:

• Υπότυπος ή στάδιο 1. Μόνιμη κοκκινίλα στο πρόσωπο και ευρυαγγείες.
• Υπότυπος ή στάδιο 2. Μόνιμη κοκκινίλα στο πρόσωπο και σπυριά σαν της ακμής (φλυκταινίδια)
• Υπότυπος ή στάδιο 3. Μόνιμη κοκκινίλα στο πρόσωπο, σπυριά, και πάχυνση του δέρματος με ίνωση και διατεταμένους σμηγματογόνους αδένες (σχηματισμός φυμάτων) που παραμορφώνουν το πρόσωπο.
• Υπότυπος ή στάδιο 4. Προσβολή βλεφάρων και επιπεφυκότων με ερυθρότητα, πρήξιμο, φαγούρα ή και πόνο. Μπορεί να οδηγήσει σε διαταραχές όρασης.

Συνήθως βλέπουμε μια αργή εξέλιξη της νόσου από το 1^ο στα επόμενα στάδια.

Ποια είναι η αιτία;

Η επιστήμη δεν έχει κατορθώσει να βρει την αιτία εμφάνισης της ροδόχρου ακμής. Κατά καιρούς έχουν ενοχοποιηθεί γενετικοί, ανοσολογικοί ή μικροβιακοί παράγοντες χωρίς να έχει δοθεί οριστική απάντηση. Διερευνάται ακόμη κι ο ρόλος ενός παρασίτου (demodex folliculorum) στην εμφάνιση της πάθησης.

Μολαταύτα είναι καλά γνωστό το τι μπορεί να πυροδοτήσει την εμφάνιση της νόσου:

• ήλιος
• θερμές πηγές ενέργειας (τζάκια, καλοριφέρ, υδρατμοί)
• συγκεκριμένες τροφές (π.χ. μπαχαρικά)
• κόκκινο κρασί και γενικά η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ
• άγχος
• έντονη σωματική άσκηση
• εμμηνόπαυση
• πολύ ζεστά ροφήματα
• συγκεκριμένα καλλυντικά

Υπάρχουν ειδικές εξετάσεις για τη ροδόχρου νόσο;

Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων δεν απαιτείται ειδική εξέταση κι η διάγνωση είναι κλινική. Δηλαδή ο δερματολόγος καταλαβαίνει από την εικόνα και τα ενοχλήματα ποιό ακριβώς είναι το πρόβλημα. Σε μερικές περιπτώσεις ο δερματολόγος παίρνει ένα μικρό κομμάτι δέρμα από την πάσχουσα περιοχή για να γίνει μικροσκοπική εξέταση. Επίσης σε κάποιες περιπτώσεις με πολλά σπυριά βρίσκουμε το παράσιτο demodex σε αφθονία μέσα σε δείγμα πύου.

Τί είναι το ρινόφυμα;

Το ρινόφυμα είναι η προσβολή της μύτης από τη ροδόχρου σε παραμορφωτικό βαθμό. Σε αυτή την προχωρημένη περίπτωση ο συνδετικός ιστός του δέρματος αυξάνει και το δέρμα είναι πιο παχύ. Επίσης βλέπουμε οι σμηγματογόνοι αδένες να είναι υπερτροφικοί και οι πόροι τους πιο ανοιχτοί. Το δέρμα στην επιφάνειά του δεν είναι πλέον λείο αλλά ανάγλυφο και γεμάτο μικρούς ήβους (φουσκώματα). Όλες αυτές οι δομικές αλλαγές κάνουν τη μύτη πιο κόκκινη και διογκωμένη στην άκρη της.

Ροδόχρους και μάτια

Δεν είναι λίγες οι φορές που ασθενείς με ροδόχρου ακμή έχουν μακρό ιστορικό επίμονου και βασανιστικού ερεθισμού στα μάτια. Ο ερεθισμός αυτός τις περισσότερες φορές μοιάζει με μια βλεφαρίτιδα κι επιπεφυκίτιδα χωρίς ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, που είναι ιδιαιτέρως ανθεκτική στις θεραπείες. Συνήθως η προσβολή των ματιών συμβαδίζει με την εικόνα του δέρματος, οπότε η διάγνωση είναι πιο εύκολη. Σε τέτοιες περιπτώσεις η ανεύρεση του demodex σε μικροσκοπική εξέταση από επίχρισμα βλεφάρων βοηθά στην επιβεβαίωση της διάγνωσης.

Δεν είναι ωστόσο λίγες οι περιπτώσεις με έντονη προσβολή των ματιών χωρίς ιδιαίτερα συμπτώματα από το δέρμα και χωρίς εργαστηριακή επιβεβαίωση. Αυτοί οι ασθενείς ταλαιπωρούνται με συχνές άκαρπες επισκέψεις σε οφθαλμίατρους. Σε αυτές τις περιπτώσεις ένας έμπειρος δερματολόγος βοηθά στην διάγνωση της νόσου και στην αντιμετώπιση και του οφθαλμολογικού προβλήματος.

Υπάρχει οριστική θεραπεία;

Δυστυχώς η δερματολογία δεν έχει οριστική θεραπεία για τη ροδόχρου ακμή. Η ροδόχρους νόσος είναι μια χρόνια ασθένεια. Η δερματολογία στηρίζει τη στρατηγική αντιμετώπισης σε φαρμακευτικές ή επεμβατικές θεραπείες και σε μέτρα αποφυγής των παραγόντων που προκαλούν μια έξαρση.

Ο δερματολόγος έχει σαν τελικό στόχο είτε να κάνει τη νόσο πιο ήπια είτε να επιτύχει πλήρη ύφεση. Ίσως τελικά ο ασθενής να απαλλαγεί από μια μακρά φαρμακευτική αγωγή. Ωστόσο τα μέτρα προστασίας από επιβαρυντικούς παράγοντες είναι μόνιμα καθώς η νόσος μπορεί να υποτροπιάσει.

Πώς αντιμετωπίζουμε τη ροδοχρου νοσο;

Ο ακρογωνιαίος λίθος της θεραπείας είναι τα μέτρα αποφυγής των εκλυτικών παραγόντων δηλαδή αποφυγή ύποπτων τροφών, έκθεσης σε πηγές θερμότητας και κυρίως ηλιοπροστασία με αντηλιακό 12 μήνες το χρόνο.

Τα θεραπευτικά μέσα που διαθέτει  η δερματολογία είναι πολλά:

• τοπικά ή από του στόματος ρετινοειδή
• τοπικά ή από του στόματος αντιβιοτικά (δοξυκυκλίνη, μινοκυκλίνη, μετρονιδαζόλη)
• τοπική εφαρμογή ιβερμεκτίνης
• καθαριστικές ή αντισηπτικές λοσιόν
• καλλυντικές κρέμες για την αντιμετώπιση της κοκκινίλας
• laser θεραπείες για αντιμετώπιση της κοκκινίλας
• διόρθωση παραμορφωτικών βλαβών (π.χ. ρινοφύματος) με χειρουργική επέμβαση, δερμοαπόξεση ή καυτηριασμό με laser. Σε πιθανή υποψίας προσβολής των ματιών αντιμετωπίζουμε το πρόβλημα σε συνεργασία με οφθαλμίατρο.

Πώς θεραπεύεται η ροδοχρους ακμή με laser;

Για την αντιμετώπιση της κοκκινίλας η σύγχρονη δερματολογία διαθέτει ένα αποτελεσματικό  και ασφαλές μέσο, τη θεραπεία με laser χρωστικής (pulse dye laser- PDL). Στο ιατρείο μας διαθέτουμε το κορυφαίο laser PDL VBeam Perfecta™. H φιλοσοφία της θεραπείας έχει βάση στην ικανότητα του laser να εκπέμπει ενέργεια συγκεκριμένου μήκους κύματος. Η ενέργεια έχει στόχο το ερυθρό αιμοσφαίριο και άρα τις ευρυαγγείες που προκαλούν το μόνιμο ερύθημα στην ροδόχρου νόσο.

Αμέσως μετά τη θεραπεία η περιοχή εμφανίζει ένα μελάνιασμα ή ακόμη και κατά τόπους στικτές μικροσκοπικές αιμορραγιές και φουσκάλες. Όλα υποχωρούν χωρίς να αφήσουν σημάδι σε λίγες ημέρες. Απαραίτητη προϋπόθεση ή ηλιοπροστασία με αντηλιακό υψηλού δείκτη προστασίας σε όλη τη διάρκεια της αποθεραπείας. Ο ασθενής θέλει 1-3 συνεδρίες με επανάληψη ανά 6-8 εβδομάδες για την πλήρη εξαφάνιση των ευρυαγγειών. Καλό είναι να ολοκληρώνουμε τη  laser θεραπεία τους μήνες πριν τα καλοκαιρινά μπάνια. Έτσι ο ασθενής έχει πιάσει ένα καλό επίπεδο το οποίο και συντηρεί τους «επικίνδυνους» για φούντωμα θερινούς μήνες.

Ποιοί ασθενείς έχουν ένδειξη για θεραπεία με laser;

Συνοπτικά όλοι κι όλες οι ασθενείς με νόσο κάθε σταδίου έχουν τη δυνατότητα να κάνουν θεραπεία με laser για ροδόχρου. Στο ιατρείο μας έχουμε αντιμετωπίσει ακόμη και παραμορφωτικές περιπτώσεις με φύματα μύτης ή πηγουνιού με πολύ καλά αποτελέσματα. To PDL βοηθάει όχι μόνο στη θεραπεία της έξαρσης αλλά και στη συντήρηση της ύφεσης. Αυτό σημαίνει διατήρηση τόσο της καλής εικόνας που έχει πετύχει η θεραπεία μας. Επιπλέον έχουμε την επιλογή να κάνουμε τη θεραπεία με το λέιζερ  άνετα με όλες τις υπόλοιπες τοπικές ή από του στόματος θεραπείες.

Πως περιποιούμαστε το δέρμα με ροδόχρου νόσο;

Το δέρμα με ροδόχρου ανήκει εξ ορισμού στην κατηγορία του ευαίσθητου δέρματος. Συνεπώς οποιοδήποτε προϊόν περιποίησης καλό είναι να ανήκει σε αυτή την κατηγορία. Συνήθως ο δερματολόγος βοηθά πολύ στην καθοδήγηση σχετικά με τον τύπο των καλλυντικών και τον τρόπο εφαρμογής τους. Υπάρχουν συστατικά και ουσίες που καλό είναι να τα αποφεύγουμε. Πάντοτε δίνουμε στο καινούργιο καλλυντικό ένα περιθώριο λίγων εφαρμογών για να δούμε εάν είναι καλά ανεκτό από το δέρμα με ροδόχρου.

Υπάρχουν θεραπείες προσώπου που είναι αποδεκτές κι ανεκτές από το ευαίσθητο δέρμα όπως καθαρισμός χωρίς ατμό, μεσοθεραπεία, αυτόλογη μεσοθεραπεία PRP, ήπιο dermapen, θεραπεία με βοτουλινική πρωτεΐνη,  εμφυτεύματα υαλουρονικού οξέος,  αποτρίχωση με laser, ήπια χημικά peeling.   Θεραπείες που καλό είναι να αποφεύγονται σε πρόσωπα με ροδόχρου ακμή είναι τα βαθιά χημικά peelings, το fractional laser, οι ραδιοσυχνότητες, η δερμοαπόξεση, ο καθαρισμός με ατμό, αποτρίχωση με κερί.