Τι είναι η Κνίδωση;

Ο πολύς κόσμος την λέει απλά κι «αλλεργία». Η κνίδωση είναι μια απότομη αντίδραση του ανοσοποιητικού μας συστήματος. Το κύριο χαρακτηριστικό της είναι η εμφάνιση διάχυτου εξανθήματος σε μορφή πομφού σε όλο το σώμα. Το εξάνθημα είναι έντονα κνησμώδες. Θυμίζει πολλές φορές τσιμπήματα εντόμου. Άλλες φορές σχηματίζει σχήματα στο σώμα σαν γεωγραφικός χάρτης. Το χρώμα του είναι ροδαλό ή ιώδες. Το χαρακτηριστικό του είναι ότι μετά από λίγη ώρα και σίγουρα εντός 24 ωρών ηρεμεί, για να ξαναεμφανιστεί παραδίπλα. Δηλαδή μιλάμε για εξάνθημα που αλλάζει θέση και σχήμα στη διάρκεια της ημέρας.

Πως αναγνωρίζουμε την κνίδωση;

Η διάγνωση της κνίδωσης μπαίνει με βάση την εικόνα του εξανθήματος και τα συνοδά συμπτώματα. Συνήθως δεν απαιτείται συμπληρωματικός εργαστηριακός έλεγχος ή βιοψία για να επιβεβαιώσουμε ότι ο ασθενής πάσχει από κνίδωση.

Πόσο διαρκεί;

Ένα επεισόδιο κνίδωσης έχει διάρκεια από λίγες ημέρες ή εβδομάδες ως και μήνες ή χρόνια! Επίσης μπορεί να μην είναι συνεχές αλλά να εμφανίζει διαλείμματα ηρεμίας. Συνεπώς ανάλογα με αυτά τα χαρακτηριστικά μιλάμε για οξεία ή χρόνια κνίδωση, συνεχή ή διαλείπουσα. Αυτός ο διαχωρισμός έχει τη σημασία του. Ένα επεισόδιο οξείας κνίδωσης «δικαιούμαστε» να πάθουμε όλοι στη διάρκεια της ζωής μας. Αντιθέτως η χρόνια κνίδωση είναι η περίπτωση που  αναζητούμε μια πιθανή υποκείμενη αιτία πρόκλησης.

Ποια είναι τα αίτια της κνίδωσης;

Τα πιθανά αίτια μιας οξείας κνίδωσης γεμίζουν αρκετές σελίδες στα ιατρικά βιβλία! Συνεπώς το οτιδήποτε έχει την ικανότητα να  πυροδοτήσει μια έξαρση. Τα πιο συχνά αίτια για μια οξεία κνίδωση είναι τρόφιμα, φάρμακα, λοιμώξεις, γύρη, σκόνη, καιρικές συνθήκες,  τσιμπήματα εντόμων, άγχος. Ωστόσο τις περισσότερες φορές δεν βρίσκουμε ποτέ αιτιολογικό παράγοντα.

Σε περίπτωση που το εξάνθημα επιμένει για πάνω από 6 εβδομάδες μιλάμε πλέον για χρόνια κνίδωση. Σε αυτή την περίπτωση ίσως χρειαστεί να γίνει πιο λεπτομερής έλεγχος για την ανακάλυψη πιθανών αιτίων. Ειδικότερα στους υπεύθυνους παράγοντες συναντούμε χρόνιες φλεγμονές (π.χ. χρόνιες παραρρινοκολπίτιδες), παρασιτώσεις εντέρου, θυρεοειδοπάθειες, αυτοάνοσα νοσήματα. Μολαταύτα στο 70% των περιπτώσεων χρόνιας κνίδωσης δεν βρίσκουμε ποτέ αιτία. Τότε μιλάμε για χρόνια ιδιοπαθή κνίδωση.

Ποια είναι η πορεία της;

Η κνίδωση θυμίζει στην πορεία της μια «πυρκαγιά» με αναζωπυρώσεις και υφέσεις. Πολλές φορές υπάρχουν ώρες με έντονα συμπτώματα. Άλλες ώρες βλέπουμε το εξάνθημα και τα συμπτώματα να σβήνουν εντελώς. Στην γρήγορη «κατάσβεση» της πυρκαγιάς παίζει μεγάλο ρόλο η θεραπεία και οι οδηγίες προστασίας.

Ποια είναι η θεραπεία της κνίδωσης;

Η «πυροσβεστική» για την κατάσβεση της «πυρκαγιάς» είναι τα αντισταμινικά χάπια. Τα χάπια αυτά είναι φάρμακα με υψηλότατο προφίλ ασφαλείας. Η κυριότερη παρενέργεια από τη λήψη τους είναι η υπνηλία. Αυτό το βλέπουμε κυρίως στα παλαιότερης γενιάς αντισταμινικά. Αυτά τα λαμβάνουμε με βάση τις οδηγίες του δερματολόγου.

Ένα συχνό λάθος στη θεραπεία είναι η διακοπή της αμέσως με το που θα πετύχουν ύφεση του εξανθήματος τα πρώτα 24ωρα. Αμέσως θα πυροδοτήσει «αναζωπύρωση» της «πυρκαγιάς». Συχνά αυτή η αναζωπύρωση  είναι κι αρκετά έντονη. Συνεπώς είναι απαραίτητο η θεραπεία να συνεχίζει και αρκετές μέρες μετά την «κατάσβεση» των συμπτωμάτων!

Φυσικά κύριος είναι ο ρόλος της πρόληψης με την αποφυγή του πυροδοτικού παράγοντα, όταν αυτός φυσικά είναι γνωστός. Αυτό σημαίνει πως στην περίπτωση που η αιτία ειναι γνωστή, η διόρθωση οδηγεί συχνά και στην ύφεση των συμπτωμάτων μαζί με τη βοήθεια των αντισταμινικών. Κι αυτό ισχύει τόσο για την οξεία όσο και για τη χρόνια κνίδωση.

Προσοχή: Τα από του στόματος ή ενδοφλέβια κορτικοειδή ΔΕΝ είναι θεραπεία για την κνίδωση! Η χρήση τους έχει νόημα μόνο σε περίπτωση επαπειλούμενου αναφυλακτικού σοκ

Είναι επικίνδυνη η κνίδωση;

Γενικώς όχι. Ειδικότερα μετά το πρώτο 24ωρο από την έναρξη της αγωγής με αντισταμινικά ο κίνδυνος για γενικευμένη αντίδραση ή αναφυλακτικό σοκ τείνει προς το μηδέν. Ωστόσο εάν ο ασθενής νιώσει «πως κάτι δεν πάει καλά», ή έχει έντονο πόνο στο στομάχι, πόνο στο στήθος, αίσθημα έλλειψης αέρα ή αλλαγή χροιάς της φωνής πρέπει να πάει κατευθείαν στα Επείγοντα! Εκεί η θεραπεία εκλογής θα είναι η υποδόρια χορήγηση αδρεναλίνης μαζί με ενδοφλέβια κορτικοειδή.

Επίσης για τον ίδιο λόγο αυξημένη εγρήγορση απαιτεί η συνύπαρξη αγγειοιδήματος.

Τι είναι το αγγειοοίδημα;

Το αγγειοοίδημα είναι «πρώτο ξαδερφάκι» της κνίδωσης. Μπορεί να εμφανιστεί μόνο του ή σε συνδυασμό με κνιδωτικό εξάνθημα. Το χαρακτηρίζει το  βαθύ πρήξιμο γύρω από τα μάτια και τα χείλη και μερικές φορές των γεννητικών οργάνων, των χεριών και των ποδιών. Πιο σπάνια, προχωρά στις ανώτερες αεροφόρες οδούς και κάνει δύσκολη την αναπνοή. Αυτό είναι εξαιρετικά επείγουσα κατάσταση!

Ποια είναι η αιτία του αγγειοοιδήματος;

Τα αίτια πυροδότησης αιγγειοοιδήματος είναι ίδια με αυτά της οξείας κνίδωσης. Συνήθως όμως δεν βρίσκουμε συγκεκριμένη αιτία. Κάποιες φορές φταίει η λήψη Μη Στεροειδών Αντιφλεγμονωδών Φαρμάκων. Σπανιότερα συναντάμε αγγειοοίδημα σε άτομα που έχουν συγγενή ανεπάρκεια C1 Εστεράσης.

Ποια είναι η θεραπεία του αγγειοοιδήματος;

Στο αγγειοοίδημα η θεραπεία είναι ο συνδυασμός αντισταμινικών και ενδοφλέβιων ή από του στόματος κορτικοειδών. Σε επείγουσα κατάσταση απόφραξης ανώτερων αεροφόρων οδών η θεραπεία πρώτης γραμμής είναι η ενδομυϊκή ή υποδόρια αδρεναλίνη.

Ποια είναι η θεραπεία στη Χρόνια Ιδιοπαθή Κνίδωση;

Όπως είπαμε στην πλειοψηφία των περιπτώσεων της χρόνιας κνίδωσης δεν βρίσκουμε σαφή αιτία. Σε αυτή την περίπτωση μιλάμε για ιδιοπαθή χρόνια κνίδωση. Μέχρι και πριν λίγα χρόνια αυτή ήταν η πιο βασανιστική και δύσκολη περίπτωση. Απαιτούσε μακροχρόνιες και συχνά αναποτελεσματικές αγωγές με αντισταμινικά.

Η επανάσταση στη χρόνια ιδιοπαθή κνίδωση ήρθε με έναν στοχευμένο βιολογικό παράγοντα, την ομαλιζουμάμπη (omalizumab). Μιλάμε για ένα μονοκλωνικό αντίσωμα που δεσμεύει την IgE ανοσοσφαιρίνη και που ελέγχει αποτελεσματικά τη νόσο. Η χορήγηση γίνεται με ειδική προγεμισμένη σύριγγα υποδόρια.

Στη χώρα μας ο ΕΟΠΥΥ καλύπτει εξολοκλήρου το κόστος της θεραπείας.

Χρήσιμες συμβουλές σε περίπτωση κνίδωσης:

• Αποφυγή πολύ ζεστού ή πολύ κρύου νερού στο μπάνιο.
• Χρήση υποαλλεργικού αφρόλουτρου.
• Αποφυγή σφουγγαριού σώματος.
• Χρήση χαλαρών και φαρδιών ενδυμάτων. Αποφυγή μάλλινων.
• Αποφυγή άσκησης και έντονης κόπωσης.
• Στην οξεία κνίδωση αποφυγή συγκεκριμένων τροφών που είναι ισταμινοεκκριτικές και φουντώνουν το εξάνθημα. Αυτό μέχρι να ηρεμήσει το εξάνθημα. Πιο συγκεκριμένα τέτοιες τροφές είναι τα θαλασσινά, οι ξηροί καρποί, τα φρούτα με χνούδι και σπόρια, το αλκοόλ, οι ντομάτες, τα αυγά, η σοκολάτα.
• Κλείσε άμεσα το ραντεβού σου μαζί μας για κάθε απορία σου!